سیر تکاملی موتور آسانسور در قرن بیستم و تا بحال شامل یک تارخچه بسیار جالب می باشد. بکارگیری موتورهای DC در دهه بیست قرن گذشته و موتورهای AC همراه با گیربکس بسیار متداول بودند. با ورود به قرن بیست و یک موتورهای AC بدون گیربکس یا همان موتورهای گیرلس جای خود را در صنعت آسانسور باز نمود.
مزایا و معایب موتور گیرلس و گیربکس آسانسور
استفاده از موتور گیربکس برای آسانسور بسیار فراگیر شد به جهت قیمت مناسب و سادگی نصب خصوصاً آسانسورهای تا سرعت یک متر بر ثانیه
شکل کار به اینصورت که یک موتور AC سه فاز که به یک گیربکس کوپل شده وظیفه راه اندازی را به عهده می گیرد. حرکت و استارت موتور و دوراندازی آن توسط یک درایو کنترل دور فرکانس، کنترل میگردد. این یک ترکیب ارزان و ساده برای آسانسورهای تا 1m/s می باشد. لیکن دو اشکال در موتور گیربکس دار وجود دارد:
- یکی اینکه وجود گیربکس به جهت پایین بودن راندمان حدود 60% باعث پرت انرژی می گردد
- دوم استهلاک بالای گیربکس است که هر چه سرعت آسانسور بیشتر شود تاثیر آن بیشتر می باشد.
به لحاظ این محدودیت ها، آسانسورهای گیرلس طراحی و به بازار عرضه شد؛ بطوریکه یک موتور AC سنکرون وظیفه درایو آسانسور را عهده دار می گردد. از اینرو با مصرف پایین انرژی و بدون محدودیت در سرعت های بالا یک کنترل بهتر و اقتصادی تری بدست می آید.
موتور گیرلس:
مزایا:
- استهلاک کم
- کنترل دقیق (به جهت استفاده از موتور سنکرون)
- عدم محدودیت در سرعت های بالا
- نویز کم
معایب:
- نیازمند دقت بیشتر در نصب (2.1 )
- وجود پولی های متعدد در سیستم آسانسور به جهت 2.1 بودن
موتور گیربکس:
مزایا:
- ارزان بودن
- نصب ساده
معایب:
- استهلاک بالای گیربکس
- صدای (نویز) بیشتر
- محدودیت در سرعت های بالا
- پرت انرژی گیربکس (راندمان پایین گیربکس 60%)
جمع بندی؛ موتور گیرلس بهتر است یا گیربکس؟
در مقایسه موتورگیربکس و موتور گیرلس آسانسور بر اساس مقایسه ای که انجام گرفت مشخص گردید که موتور گیرلس سیستم به روز و کارآورتری نسبت به موتور گیربکس می باشد و مزایای متعددی نسبت به آن دارا می باشد، لذا استفاده از آن همواره اولویت دارد.