شیر بلین
معمولا موتورها از بخش های زیر تشکیل می شوند:
- گیربکس
- فلکه
- دنده و بلبرینگ
- ماردون
وظیفه موتور آسانسور
یک نگاه کلی به ما می گوید که تعدادی افراد که داخل یک کابین فلزی قرار دارند باید به طبقات بالاتر انتقال داده شوند. به عبارت دیگر مثلاً 6 نفر که حدود 450kg می باشند داخل یک کابین به وزن 650kg که جمعاً 1100kg می شوند باید از طبقه همکف به طبقه هشتم انتقال یابند.
حال آنچه در هر ساختمانی در دسترس داریم انرژی الکتریکی (برق) است پس نیازمند وسیله ای هستیم که انرژی الکتریکی را مصرف کرده و خروجی آن جابجایی مکانیکی باشد.
به سرعت به نتیجه می رسیم این وسیله چیزی نیست جز یک موتور الکتریکی. حال هرچه کابین آسانسور بزرگ تر و تعداد نفرات بیشتر باشد نیازمند موتوری قوی تر می باشیم. این موتور قوی تر مصرف انرژی الکتریکی بیشتری را نیز لازم دارد.
انواع موتور الکتریکی آسانسور
موتورهای الکتریکی انواع مختلفی دارند:
- موتورهای که به برق DC (مستقیم) کار می کنند،
- موتورهایی که با برق AC(متناوب) کار می کنند.
بنظر کدام یک مناسب تر هستند؟
صد البته بستگی به این دارد که چه برقی در دسترس ما در ساختمان ها قرار دارد پر واضح است که برق متناوب AC توسط اداره برق (وزارت نیرو) در دسترس همه قرار گرفته است لذا به روزترین و متداول ترین موتور آسانسور که بکار گرفته می شود، موتور AC می باشد.
موتورهای AC:
- Asynchronous Motors
- Synchronous Motors
در قرن بیستم از موتورهای آسنکرون استفاده می شد که ضمن ارزان تر بودن به یک گیربکس کوپل می شدند که به آن موتور گیربکس آسانسور گفته می شد.
با آغاز قرن بیست و یک و با رشد تکنولوژی استفاده از موتورهای سنکرون برای آسانسور آغاز شد؛ قیمت موتور گران تر بود لیکن دیگر نیازی به کوپل کردن گیربکس وجود نداشت.
همین امر باعث حذف هزینه گیربکس گردید همینطور حذف گیربکس موجب کاهش قابل توجه استهلاک و بالا رفتن efficiency و راندمان کل سیستم گردید.
نتیجه استفاده از موتور های گیرلس کاهش مصرف انرژی، دقت در ایست و لولینگ حذف شوکهای مکانیکی و طول عمر بالای موتور گردید. این مزایا موجب گردید استفاده از موتورهای بدون گیربکس با همان Synchronous gearless machines به سرعت جای خود را باز کرده و بکارگیری موتور گیربکس های آسنکرون را به حاشیه بردند.
خوشبختانه در کشور ما نیز به لحاظ وجود بخش خصوصی توانمند در صنعت آسانسور، همزمان با کشورهای پیشرفته طراحی و نصب آسانسورهای gearless بسیار رشد چشمگیری داشته و بسرعت متداول گشته است.
عملکرد موتور آسانسور
موتور با برق سه فاز کار میکند بدون وجود یک فاز هم کار نمی کند.بر روی موتور ها، سیستمی به ترمز وجود دارد که در صورت باز بودن ، موتور اجازه حرکت دارد و آسانسور می تواند حرکت کند اما در صورت بسته بودن ، موتور و کابین قفل می شود.اینکه در چه زمانی این ترمز باز یا بسته باشد توسط تابلو فرمان تنظیم می شود و عملیات حساسی است.
موتور های سه فاز یک و دو سرعته که قدرت آنها 3/5 کیلو وات به بالاست در حال حاضر مورد استفاده قرار نمی گیرند. موتور آسانسور فقط وزن نفرات داخل کابین را تحمل می کند. یک سیم بکسل از یک طرف به تعدادی وزنه چدنی و از یک طرف دیگر به کابین آسانسور بسته می شود.
معمولا وزن کابین با وزنه های چدنی برابر است و در طبقه وسط قرار می گیرد.